Corrosieproblematiek rondom RVS-ophangsystemen in de zwembadatmosfeer

Binnen diverse gremia is gediscussieerd over de corrosieproblematiek van roestvast stalen (RVS) ophangsystemen in zwembadatmosfeer (de lucht boven het zwembadwater). Dit vanwege de kans op schade en persoonlijk letsel als ophangsystemen bezwijken. Deze discussies zijn overwegend technisch inhoudelijk van aard en richten zich op het begrijpen van deze specifieke vorm van corrosie (mechanisme, randvoorwaarden), en mogelijke oplossingen om deze vorm van corrosie tegen te gaan. De in dit document verwoorde zienswijze is mede op deze discussies gebaseerd.

De problematiek
Gangbare RVS soorten zoals “304” en “316” kunnen in zwembadatmosfeer onderhevig zijn aan scheurvormende corrosie door condensatie en neerslag van agressieve stoffen zoals chlooramines, in combinatie met aanwezige trekspanningen. Door de scheurvorming verliezen dragende onderdelen zoals ophangelementen hun sterkte en kunnen uiteindelijk bezwijken (doordat dit corrosieproces relatief snel verloopt kan dit al binnen een jaar gebeuren). Als gevolg hiervan zijn er al meerdere ernstige ongevallen en ettelijke incidenten opgetreden, zowel in het buitenland als in Nederland.

RVS in zwembadatmosfeer RVS in zwembadatmosfeer RVS in zwembadatmosfeer

Technische oplossingen
Om scheurvormende corrosie door chlooramines te voorkomen kan gekozen worden voor een constructiemateriaal dat niet gevoelig is voor deze vorm van aantasting. Dit geldt voor diverse hooggelegeerde RVS soorten (b.v. 1.4565, 1.4529, 1.4547), maar ook voor verzinkt staal met extra coating (zgn. duplexsystemen, conform DIN 18168-1).

In Europese norm EN 13451-1-2011 “Swimming pool equipment” worden deze hooggelegeerde RVS soorten als geschikt vermeld, maar blijft verzinkt staal buiten beschouwing.
In TNO-rapport TNO 2013 R11051 d.d. 20-09-2013 worden deze drie hooggelegeerde RVS soorten als resistent aangemerkt, en 304 en 316 als niet-resistent. Ook vermeldt dit rapport de mogelijkheid voor toepassen van andere “beschermde metalen” (b.v. staal met duplexsysteem).

NACE-werkgroep TG 498 – “Materials Selection and Inspection of Fasteners on Hanging Elements for Use in Indoor Swimming Pool Atmosphere” heeft een norm in ontwikkeling waarin zowel hooggelegeerde RVS soorten als verzinkt en gecoat staal (= duplex systeem) als geschikte materialen zijn opgenomen.

Niet resistent rvs vervangen of inspecteren?
Het TNO-rapport R11051 is door het ministerie van BZK naar de 2e kamer gestuurd (kenmerk 2013- 0000582535 d.d. 30-09-2013) met begeleidend schrijven. Daarin wordt vermeld dat geadviseerd wordt niet-resistent RVS (304, 316) in bestaande zwembaden te vervangen (TNO-rapport: “vervanging dringend nodig”). Zo niet, dan minimaal elke 6 maanden te inspecteren op roestvorming.
In hetzelfde schrijven aan de 2e kamer is vermeld dat NEN het TNO-rapport gaat gebruiken om te komen tot een toekomstige NPR.
Het ligt dan in de rede om bestaande, internationale normen en richtlijnen zoveel mogelijk over te nemen: zie EN 13451-1-2011 en de concept NACE TG 498 standard.

Mocht in die nieuwe NPR de optie om 6-maandelijks te inspecteren (in plaats van 304 / 316 te vervangen) overeind blijven, dan zijn wij zeer benieuwd naar de eisen en voorschriften die voor deze – voor integriteit en veiligheid cruciale – inspectie zullen gaan gelden, en hoe men deze in de praktijk vorm zal geven (onder meer bij moeilijke bereikbaarheid).
Vergelijkingstabel genoemde materialen

EN aanduiding AISI UNS
1.4301 UN30S4S30400 S30400
1.4306 / 1.4307 304L S30403
1.4401 316 S31600
1.4404 316L S31603
1.4539 904L N08904
1.4529 N08926
1.4547 “254SMO”® S31254
1.4565 S34565

Bron: materialenkennis.nl