Een zzp’er gaat krijgt daarmee minimaal anderhalf keer het uurtarief van een vergelijkbare collega in loondienst. Zo kan de zzp’er zich verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid en sparen voor vakantie en pensioen.
De branche doet hiermee recht aan de arbeidsmarkt die ingrijpend veranderd is, zegt Victor Frequin, cao-onderhandelaar namens de BNA, de branchevereniging van architecten. ‘Werkgevers zijn tegelijkertijd bijna ook altijd opdrachtgevers. En met bijna 1 miljoen zzp’ers moeten we de verhoudingen op de arbeidsmarkt zo goed mogelijk regelen. Dat betekent dat er een eerlijk speelveld moet zijn en daarbij horen eerlijke tarieven, ook voor zzp’ers die wat werk betreft vaak ook niet te onderscheiden zijn van hun collega’s in loondienst.’
Door de lange crisis zijn de gemiddelde omzetten en de beroepsgroep gehalveerd. Van de 14.500 architecten, bouwtechnisch tekenaars en bijvoorbeeld bestekschrijvers zijn er nog 6.500 over. Tegelijkertijd is het aantal zzp’ers gegroeid van 6 procent vorig jaar tot 16 procent nu.
De sector staat voor een ‘aantal grote uitdagingen’. Er staat niet alleen 9 miljoen vierkante meter aan kantoorruimte leeg, er is ook weinig geld voor grote projecten in de zorg en het onderwijs en compleet nieuwe woonwijken worden ook niet meer gebouwd.
De sector zal zich daaraan moeten aanpassen, en dat geldt ook voor de cao, zegt Huub de Graaff van SFA, de werkgevers- en werknemersorganisatie van de architecten. ‘Er is een andere werkelijkheid. Dat betekent dat we meer flexibiliteit verwachten van werkenden met een vast contract, maar ook meer zekerheid willen bieden aan flexwerkers en zzp’ers.’
Werknemers kunnen werken op basis van jaaruren: langer werken als het druk is, korter werken als het stil is. Daarnaast wordt er geëxperimenteerd met flexibele beloning voor werknemers. ‘In sociaal opzicht zijn de minimumtarieven voor zzp’ers buitengewoon verstandig, maar het is de vraag hoe dit zich verhoudt tot de mededingingsregels’, zegt Joop Schippers, hoogleraar arbeidseconomie aan de Universiteit van Utrecht.
De Autoriteit Consument & Markt kan daarover nog niets zeggen. Zzp’ers vallen als ondernemers onder de Mededingingswet en mogen geen prijsafspraak maken. Maar volgens het Europese Hof ligt dat anders als de zzp’ers nauwelijks van werknemers te onderscheiden zijn. Na de zomer doet de Nederlandse rechter uitspraak in een zaak van remplaçanten, vervangers in orkesten, die ook tariefafspraken voor zzp’ers willen.
Met de hogere tarieven kunnen zzp’ers zich verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid, sparen voor hun pensioen en investeren in scholing. De tarieven zijn de bodem; onderhandelen over meer staat de zzp’er altijd vrij, bijvoorbeeld als iemand extra kwaliteiten inbrengt, zegt De Graaff van de SFA.
Toch reageren zzp-organisaties minder positief. ‘Bij het ondernemerschap hoort dat je zelf je tarieven onderhandelt’, zegt Maarten Post van ZZP Nederland.
‘Ik vraag me af hoe de belastingdienst hierover oordeelt. Ben je wel ondernemer als er afspraken voor je zijn geregeld in een cao die toch echt voor werknemers is. Als je de race naar beneden wilt aanpakken is het beter om goede afspraken te maken over goed opdrachtgeverschap.’
Cao-deskundige Henk Strating vindt het jammer dat de afspraken zonder zzp’ers zijn gemaakt. ‘Maar minimumtarieven kunnen goed uitpakken in sectoren waar zzp’ers minder sterk staan.’
bron: De Volkskrant