Rol ontwerpmanager steeds bepalender

De opdrachtgevers zetten de laatste jaren projecten van een toenemende grootte en complexiteit in de markt bij integrale aanneemcombinaties. De bijbehorende contractvormen zorgen ervoor dat bouwcombinaties steeds meer vrijheid en verantwoordelijkheid in het proces van ontwerp, uitvoering en onderhoud krijgen. De meeste invloed op dit proces ligt aan de voorkant.

rol ontwerpmanager

Een steekproef naar huidige trends en ontwikkelingen onder veertig ontwerpmanagers, projectmanagers en directeuren van (ingenieursbureaus van) bouwondernemingen laat zien dat volgens hen 70 procent van het projectresultaat wordt bepaald in de ontwerpfase. De juiste keuzes in het ontwerp zorgen ervoor dat het in de loop van het traject in één keer goed gaat en er geen onnodig herontwerp (vaak aangeduid met ‘optimalisaties’) wordt uitgevoerd.

Toch geven zowel projectmanagers als ontwerpmanagers aan dat, ondanks dit bewustzijn, in de praktijk het projectmanagement nog onvoldoende aandacht, aansturing en focus geeft aan de ontwerpfase. Een belangrijke reden die hiervoor wordt aangegeven is, dat de projectmanager vaak afkomstig is uit de uitvoering en minder affiniteit heeft met het ontwerp.

Als grootste uitdagingen binnen het ontwerp worden (in de steekproef) de afstemming met stakeholders en het vroegtijdig verifiëren en valideren van eisen genoemd. Deze punten moeten volgens de ondervraagden structureler en in een eerder stadium worden opgepakt, waardoor de impact van eventuele wijzigingen op het project minder groot is.

Een betere beheersing van planning, financiën en wijzigingen blijkt volgens projectmanagers een van de belangrijkste aandachtspunten voor de ontwerpfase en wordt ook genoemd als ontwikkelpunt voor ontwerpmanagers. Met name het inbouwen van ‘ float’ en het tijdig signaleren van verstoringen en wijzigingen en daar op sturen is een punt van aandacht.

Oplossingsgericht

Traditioneel werd de rol van integraal ontwerpmanager ingevuld door senior-ontwerpleiders en disciplineleiders, die op basis van hun kennis en ervaring oplossingsgericht het ontwerp aanstuurden. Uit het onderzoek is gebleken dat 71 procent van de ondervraagden technisch-inhoudelijke kennis nog steeds als basis ziet. Voor het succesvol uitvoeren van de rol van integraal ontwerpmanager wordt wel de kanttekening gemaakt dat de managementvaardigheden uiteindelijk het verschil maken. Het onderzoek laat dan ook zien dat voor een project van enige omvang en complexiteit het belangrijk is dat voor activiteiten als inrichten en monitoren van het proces, sturen op persoonlijke ontwikkeling van teamleden, afstemming met andere disciplines en opdrachtgevers/stakeholders, minstens net zoveel aandacht gegeven moet worden als aan de technische inhoud.

Ervaren

Kan van een huidige ontwerpmanager op een groot en complex werk wel verwacht worden dat hij of zij beschikt over kennis, kunde én vaardigheden om én de techniek én het proces aan te sturen? Een kleine meerderheid van de ondervraagden denkt van niet. Zij denkt dat de rol in deze projecten door twee mensen ingevuld moet worden, waarbij één zich meer richt op de inhoud en de ander meer op het proces. De rol van integrale ontwerpmanager van een groot en complex werk is sowieso een taak voor een of meer ‘zware’ ervaren (ontwerp-)managers.

De rol van de integraal ontwerpmanager op grote en complexe projecten zit in een transformatie. Niet meer alleen de inhoudelijke ontwerpkennis, maar juist de managementvaardigheden in combinatie met de kennis en ervaring van het ontwerpproces maken het verschil. Daar waar de complexiteit van de projecten en de invloed van het ontwerp op het resultaat binnen het project alleen maar toe zal nemen, zal deze ontwikkeling ook verder doorzetten. Deze integrale ontwerpmanager van de toekomst gaat, samen met het projectteam, hét verschil maken in het projectresultaat.

Bron: Cobouw; Kristen Wokke e.a.